Wdrożenie kompleksowej opieki specjalistycznej nad pacjentem z nowotworem pęcherza moczowego (KOS-NPM) zmniejszy śmiertelność wśród chorych, obniży ryzyko powikłań po terapii – także odległych oraz zwiększy szansę powrotu pacjentów do aktywności zawodowej – przekonują autorytety w dziedzinie urologii oraz eksperci w dziedzinie zdrowia publicznego.
Urolodzy przedstawili raport dotyczący tego problemu zatytułowany: „Nowotwór pęcherza moczowego. Rekomendacje w zakresie kompleksowej opieki nad pacjentem”. Jest on efektem współpracy konsultanta krajowego w dziedzinie urologii, Polskiego Towarzystwa Urologicznego oraz Fundacji Eksperci dla Zdrowia.
Zaproponowany w raporcie model KOS-NPM wyróżnia się tym, ze kładzie nacisk na zaangażowanie środowiska urologów we wdrażanie założeń opieki kompleksowej. Ośrodkiem koordynującym opiekę nad pacjentem z rakiem pęcherza moczowego ma być oddział urologii z poradnią przyszpitalną, który posiada duże doświadczenie w wykonywaniu procedur i operacji związanych z leczeniem tego nowotworu. Jest to klucz do tego, by poprawić jakość i skuteczność leczenia chorych, a w rezultacie doprowadzić do zmniejszenia powikłań terapii oraz śmiertelności pacjentów – zarówno szpitalnej, jak i odległej, a także przywrócić im zdolności do pracy.
Eksperci podkreślają, że model ten może być wdrożony w ramach programu pilotażowego.
Prof. dr. hab. n. med. Piotr Chłosta, prezes Polskiego Towarzystwa Urologicznego, zwraca uwagę, że w urologii największą grupę pacjentów – bo aż 80 proc. – stanowią chorzy na raka. Z analiz przeprowadzonych przez najpoważniejsze instytucje urologiczne na świecie wynika, że specjalista narządowy, jakim jest urolog, uzyskuje lepsze wyniki leczenia chorych dotkniętych rakiem. Urolog dysponuje bowiem nie tylko pełnym spektrum metod diagnostycznych, ale także potencjałem chirurgicznym umożliwiającym pełne wyleczenie większości chorych, a u pozostałego odsetka – wydłużenie czasu do progresji choroby w dobrej kondycji, czyli przedłużenie życia pacjenta. Rak pęcherza moczowego stanowi drugi co do częstości występowania nowotwór urologiczny, a jego bezwzględny przebieg (choroba śmiertelna) powinien pozostawać pod kontrolą lekarza urologa – ocenia prezes PTU.
Nie bez znaczenie jest tu również fakt, że obecnie w Polsce tylko lekarze specjalizujący się w dziedzinie urologii oraz anestezjologii i intensywnej terapii kończą specjalizację egzaminem międzynarodowym, który gwarantuje wysoki poziom kompetencji i znajomość najnowocześniejszych standardów postępowania.
Z map potrzeb zdrowotnych w zakresie onkologii, opublikowanych przez Ministerstwo Zdrowia 31 grudnia 2015 r. wynika, że rak pęcherza moczowego zajmuje wśród chorób nowotworowych piąte miejsce pod względem częstości występowania. Co roku jest on rozpoznawany u 8,2 tys. osób. Zgodnie z prognozami w ciągu najbliższych 10 lat liczba nowych zachorowań na ten nowotwór gwałtownie wzrośnie i w 2029 r. wyniesie 11,5 tys.
Przewidywany wzrost zachorowań na nowotwór pęcherza moczowego w ciągu najbliższej dekady o blisko 25 proc. to istotna przesłanka wskazująca na konieczność podjęcia działań zapewniających dostępność do leczenia pacjentom dotkniętych tym schorzeniem. Istnieje konieczność zapewnienia kompleksowego leczenia pacjenta chorego na nowotwór pęcherza moczowego poprzez zmianę organizacji opieki zdrowotnej” – podkreśla konsultant krajowy w dziedzinie urologii dr. hab. n. med. Artur A. Antoniewicz.
Eksperci, którzy opracowali model kompleksowej specjalistycznej opieki nad pacjentem z nowotworem pęcherza moczowego podkreślają, że ma on pomóc realizować zalecenia z raportu Najwyższej Izby Kontroli z marca 2018 roku pt.: ,,Dostępność i efekty leczenia nowotworów”. W raporcie Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, że nie udało się osiągnąć żadnego z głównych celów Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych. Nie zahamowano wzrostu zachorowań na nowotwory, a wartości wskaźników skuteczności leczenia w Polsce są gorsze od średnich dla krajów Unii Europejskiej.
Poprawę wyników leczenia według Najwyższej Izby kontroli można osiągnąć poprzez tworzenie w zakresie leczenia chirurgicznego specjalistycznych ośrodków leczących określone typy nowotworów w tym na przykład ośrodki leczące nowotwór pęcherza moczowego zapewniające także dostęp do świadczeń z zakresu chemioterapii i radioterapii.
Model KOS-NPM zakłada, że ośrodkiem koordynującym kompleksową opiekę nad pacjentem z nowotworem pęcherza moczowego będzie szpital posiadający oddział urologiczny i przyszpitalną poradnię urologiczną oraz mający duże doświadczenie w wykonywaniu procedur związanych z leczeniem tego nowotworu. Ośrodek ten ma organizować i nadzorować wszystkie działania związane z opieką nad pacjentem w ramach hospitalizacji oraz w okresie kolejnych 12 miesięcy od rozpoczęcia leczenia. Obejmują one: diagnostykę i terapię, w tym wykonanie zabiegu oraz – w razie potrzeby – zapewnienie dostępności do leczenia w ramach radioterapii i/lub chemioterapii, rehabilitację leczniczą, a także ambulatoryjną opiekę specjalistyczną, która obejmuje wykonywanie badań diagnostycznych i kontrolę stanu zdrowia pacjenta.
Po zakończeniu świadczenia w ramach KOS-NPM ośrodek przekaże zalecenia dotyczące postępowania z pacjentem lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej lub specjaliście, który będzie się nim dalej zajmował.
Autorzy raportu zalecają też stworzenie Krajowego Rejestru Raka Pęcherza Moczowego, do którego ośrodki koordynujące KOS-NPM będą wysyłać sprawozdania z wykonanych świadczeń z zakresu diagnostyki i terapii.
