Raport przygotowany przez Polskie Towarzystwo Urologiczne, Konsultanta Krajowego w dziedzinie urologii, Konsultanta Krajowego w dziedzinie rehabilitacji medycznej, Fundację Eksperci dla Zdrowia pt.: ,,Nowotwór złośliwy gruczołu krokowego. Rekomendacje w zakresie kompleksowej opieki nad pacjentem.” – prezentuje model opieki koordynowanej nad pacjentami dotkniętymi nowotworami układu moczowo-płciowego.
Jak wskazują autorzy Raportu, wdrożenie kompleksowej opieki specjalistycznej nad chorym na nowotwór złośliwy gruczołu krokowego (KOS-NZGK) jest szansą na obniżenie odsetka śmiertelności odległej i na przywrócenie zdolności do pracy u części pacjentów – przekonują autorytety w dziedzinie urologii oraz eksperci w dziedzinie zdrowia publicznego.
Zapadalność na raka gruczołu krokowego od końca ubiegłego wieku systematycznie wzrasta. Z danych NFZ wynika m.in., że w 2010 r. liczba pacjentów z tym nowotworem wyniosła nieco ponad 74 tys., a w 2017 r. już ponad 118 tys. Ten trend znajduje potwierdzenie w opublikowanych przez Ministerstwo Zdrowia mapach potrzeb zdrowotnych w zakresie onkologii. Zgodnie z nimi zapadalność na nowotwór złośliwy gruczołu krokowego (C61) będzie mieć największą dynamikę wzrostu w perspektywie najbliższych 15 lat spośród wszystkich nowotworów w Polsce. Szacuje się, że w 2029 roku nastąpi blisko 30-procentowy wzrost zapadalności na ten typ nowotworu w porównaniu do roku 2016.
Tendencje epidemiologiczne wskazują na konieczność pilnego wprowadzania zmian organizacyjno-finansowych w opiece nad pacjentami z nowotworem złośliwym gruczołu krokowego, które przyczynią się do poprawy jakości i skuteczności leczenia. Jest to zgodne z zaleceniami Najwyższej Izba Kontroli (NIK), która w dokumencie z marca 2018 roku pt.: „Dostępność i efekty leczenia nowotworów” wymienia m.in. zapewnienie dostępu do kompleksowego leczenia onkologicznego wysokiej jakości.
Urolodzy rekomendują w Raporcie, by do kompleksowej specjalistycznej opieki KOS – NZGK kwalifikować pacjentów z rozpoznanym nowotworem gruczołu krokowego potwierdzonym badaniem histopatologicznym w stadium zaawansowania cT1–T3a N0 M0.
Proponowany przez nich model zakłada, że ośrodkiem koordynującym kompleksową opiekę nad pacjentem z nowotworem pęcherza moczowego będzie szpital posiadający oddział urologiczny i przyszpitalną poradnię urologiczną, czyli zapewniający wymaganą infrastrukturę do realizacji świadczeń. Przy takich placówkach powinny być zorganizowane ośrodki chemio- i radioterapii leczące ten typ nowotworu.
W ramach zaproponowanego modelu kompleksowej opieki nad pacjentem chorym na nowotwór złośliwy gruczołu krokowego, ośrodek koordynujący będzie odpowiadał za organizację i nadzorowanie wszystkich działań związanych z opieką nad pacjentem w ramach hospitalizacji oraz w okresie kolejnych 12 miesięcy od rozpoczęcia leczenia. Działania te będą obejmowały: diagnostykę, w tym endoskopową; leczenie zachowawcze i zabiegowe, w tym wykonanie procedury JGP L31 – radykalna prostatektomia; zapewnienie dostępu do ewentualnego leczenia obejmującego radioterapię i/lub chemioterapię; dostępu do programu lekowego ,,Leczenie opornego na kastrację raka gruczołu krokowego”; zapewnienie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i rehabilitacji w okresie 12 miesięcy od rozpoczęcia realizacji świadczenia, a także edukację pacjenta dotyczącą stylu życia, czynników ryzyka etc.
Tak zorganizowana kompleksowa opieka specjalistyczna nie tylko poprawi jakość opieki nad pacjentem, ale dodatkowo może przywrócić zdolności do pracy osobom, które w następstwie choroby są zagrożone długotrwałą niezdolnością do pracy, a jednocześnie mają szansę na jej odzyskanie po przeprowadzeniu rehabilitacji.
Leczenie pacjenta w ramach KOS-NZGK ma przebiegać zgodnie z indywidualnym planem opracowanym w ośrodku koordynującym po odbyciu konsylium z udziałem specjalistów z dziedziny onkologii klinicznej, radioterapii i rehabilitacji medycznej. Plan będzie uwzględniał informacje na temat zaplanowanych rodzajów leczenia, ich kolejności, orientacyjnych terminów oraz oraz placówek, w których to leczenie będzie prowadzone. Po zakończeniu świadczenia w ramach KOS-NZGK ośrodek przekaże informacje o świadczeniach zalecanych pacjentowi lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej lub specjaliście, który będzie się nim dalej zajmował.
W końcowych rekomendacjach eksperci zalecają m.in.:
- opracowanie przez Polskie Towarzystwo Urologiczne kryteriów, jakie powinny spełniać specjalistyczne ośrodki leczenia raka gruczołu krokowego,
- dokonanie wyceny prostatektomii radykalnej przy użyciu robota medycznego oraz ustalenie wskazań klinicznych do stosowania tej procedury, a także
- wprowadzenia, jako nowego świadczenia gwarantowanego, procedury „biopsja fuzyjna gruczołu krokowego pod kontrolą obrazu TRUS i MRI”.
Autorzy raportu wskazują też na konieczność stworzenia Krajowego Rejestru Nowotworu Złośliwego Gruczołu Krokowego, do którego ośrodki koordynujące KOS- NZGK będą wysyłać sprawozdania z wykonanych świadczeń.
Raport jest już drugą publikacją, opracowaną przez Polskie Towarzystwo Urologiczne, konsultanta krajowego w dziedzinie urologii, konsultanta krajowego w dziedzinie rehabilitacji medycznej oraz Fundację Eksperci dla Zdrowia, która dotyczy modelu opieki koordynowanej nad pacjentami z nowotworem układu moczowo-płciowego. W pierwszym Raporcie przedstawiono propozycję rozwiązań odnośnie kompleksowej opieki specjalistycznej nad pacjentem z nowotworem pęcherza moczowego.