Raport przygotowany przez Polskie Towarzystwo Urologiczne, Konsultanta Krajowego w dziedzinie urologii, Fundację Eksperci dla Zdrowia pt.: ,,Nowotwór pęcherza moczowego. Rekomendacje w zakresie kompleksowej opieki” – prezentuje szereg aktualnych aspektów związanych z organizacją leczenia chorych na raka pęcherza moczowego oraz przedkłada propozycję rozwiązań mających na celu poprawę jakości i skuteczności leczenia.
W raporcie przedstawiono szereg argumentów dotyczących konieczności przeprowadzenia zmian organizacyjno-finansowych w zakresie diagnostyki i leczenia raka pęcherza moczowego. Niniejszą analizę oparto między innymi na mapach potrzeb zdrowotnych opracowanych przez Ministerstwo Zdrowia (MZ), raportach Najwyższej Izby Kontroli (NIK) oraz wytycznych i standardach postępowania Polskiego Towarzystwa Urologicznego (PTU).
Zaprezentowany w raporcie projekt modelu kompleksowej opieki specjalistycznej nad pacjentem, u którego stwierdzono nowotwór pęcherza moczowego, jest zgodny z wdrażanymi aktualnie przez Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) innymi modelami koordynowanej i kompleksowej opieki zdrowotnej.
Według map potrzeb zdrowotnych w zakresie onkologii obecnie rocznie rozpoznawanych jest ponad 8000 nowych przypadków nowotworów pęcherza moczowego. W ciągu najbliższych 10 lat liczba nowych zachorowań gwałtownie wzrośnie i wyniesie w 2029 roku 11,5 tysiąca rocznie. Prognozowany wzrost zachorowań o blisko 25% jest istotną przesłanką wskazującą na konieczność podjęcia intensywnych działań zapewniających tym pacjentom szeroką dostępność do leczenia.
Poprawa skuteczności leczenia chorób nowotworowych jest bezwzględną koniecznością wskazywaną w dokumencie NIK z marca 2018 roku pt.: „Dostępność i efekty leczenia nowotworów”. Wskazano w nim na konieczność zapewnienia kompleksowego leczenia onkologicznego wysokiej jakości poprzez zmianę organizacji opieki zdrowotnej, którego kluczowym elementem jest tworzenie w zakresie leczenia chirurgicznego specjalistycznych ośrodków leczących określone typy nowotworów, przy których powinny być organizowane ośrodki chemioterapii i radioterapii.
W celu dokonania oceny możliwości poprawy jakości i dostępności do leczenia urologicznego w niniejszym Raporcie przedstawiono szereg analiz, opracowanych na podstawie map potrzeb zdrowotnych opublikowanych w 2018 roku, dotyczących wszystkich oddziałów urologii w Polsce z wyszczególnieniem hospitalizacji pacjentów cierpiących na nowotwór pęcherza moczowego.
Niezwykle ważnym elementem, który należy wziąć pod uwagę przy rozważaniu zasadności wprowadzenia proponowanych zmian organizacyjnych, jest zaangażowanie we wdrażanie nowych rozwiązań środowiska lekarzy urologów.
Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że kształcenie podyplomowe lekarzy urologów pozostaje na najwyższym poziomie, gdyż od 20 lat odbywa się zgodnie z europejskimi standardami, opracowanymi przez European Association of Urology (EAU), a kończy europejskim egzaminacyjnym specjalizacyjnym organizowanym wspólnie przez European Board od Urology (EBU) i Polskie Towarzystwo Urologiczne. Należy zaznaczyć, że obecnie w Polsce tylko lekarze specjalizujący się w dziedzinie urologii oraz anestezjologii i intensywnej terapii kończą specjalizację egzaminem międzynarodowym gwarantującym wysoki poziom kompetencji i znajomość najnowocześniejszych standardów postępowania.
Istotnym elementem poprawiającym koordynację i skuteczność leczenia nowotworu pęcherza moczowego są obecne zapisy rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego dotyczące warunków udzielania świadczeń w ramach chemioterapii.
W warunkach określających udzielanie świadczeń to właśnie specjalista urolog ma uprawnienia w zakresie leczenia nowotworów układu moczowo-płciowego, w tym stosowania chemioterapii.
W zaprezentowanym modelu Kompleksowej Opieki Specjalistycznej nad Pacjentem Chorym na Nowotwór Pęcherza Moczowego (KOS – NPM) wykorzystano rozwiązania wdrażane obecnie przez NFZ i Ministerstwo Zdrowia, w których realizowana i finansowana jest opieka nad pacjentem, skoordynowana przez jeden ośrodek – podmiot koordynujący, obejmująca postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne, leczenie szpitalne, specjalistyczne świadczenia ambulatoryjne oraz – w zależności od wskazań medycznych – różne formy rehabilitacji.
W przypadku kompleksowej opieki specjalistycznej chorych na nowotwór pęcherza moczowego ośrodkiem koordynującym powinien być oddział urologii z poradnią przyszpitalną, posiadający duże doświadczenie w wykonywaniu procedur zabiegowych związanych z leczeniem nowotworu pęcherza moczowego. Ponadto należy zaznaczyć, że „(…) zmniejszenie zapadalności i przedwczesnej umieralności z powodu nowotworów złośliwych” jest pierwszym priorytetem zdrowotnym państwa (rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 lutego 2018 roku w sprawie priorytetów zdrowotnych).
Autorzy niniejszego raportu mają nadzieję, że dane i analizy oraz zaprezentowany model Kompleksowej Opieki Specjalistycznej nad Pacjentem Chorym na Nowotwór Pęcherza Moczowego (KOS – NPM) będzie przydatny przy tworzeniu rozwiązań poprawiających skuteczność leczenia tego nowotworu w Polsce.